dünyanın en uzun süren deneyi

küçükken mutfakta rastgele bulduğu malzemeleri, ama dikkatle ve ölçerek biçerek, sadece içgüdülerin rahberliğinde karıştırıp, o karışımı günlerce bekletenler vardır bu gezegende. onca çabaya rağmen, mutfaktan çıkma olup da bilim dünyasına altın (ya da bakır, ne fark eder?) harflerle yazılmış pek bir şey yoktur sanırım?
"dur bakalım ne olacak?" sorusu önemli bir soru. ancak oradaki "dur bakalım"ın süresi de önemli. bakılacak şeye göre değişiyor elbette. "dur bakalım şu mermi, silah ateş aldıktan sonra saniyede ne kadar hızla hareket ediyor?"daki "dur bakalım" ile, zift damlatma deneyindeki "dur bakalım"ın arasında ciddi bir fark olacak elbette!
zift damlatma deneyinin öyküsü şöyle başlamış:
"1927 yılında queensland üniversitesinin ilk fizik profesörü olan profesör thomas parnell, altı kapalı bir huninin içine ısıtılmış zift koymuş ve 3 sene yerine tamamen oturması için beklemiş, ondan sonra 1930 yılında huninin altını açarak normal oda sıcaklığında bırakmış ve gözlemeye başlamış..."*
thomas parnell, 1948 yılında ölmüş ama deney devam etmiş: 2009 yılına kadar sadece sekiz (8) damla düşmüş: 1938, 1947, 1954, 1962, 1970, 1979, 1988 ve 2000 yıllarında. dokuzuncu zift damlasının, damlama süreci henüz tamamlanmamış durumda; şimdi, şu anda damlıyor; son 11 yılda olduğu gibi!
dünyanın en uzun deneyinin bir özelliği de, dünyanın en sıkıcı web yayınıyla izlenebilir olması: queensland üniversitesinin sitesi üzerinden (the pitch drop experiment) deneyin son halini "canlı" olarak izleyebilirsin. bir fotoğraftan farkı olmayan bu yayın, tahmin edileceği gibi, ölümcül bir durağanlıkta. insan oraya bir yere bir saat falan koyar, ne bileyim bir sinek gezinse keşke diye düşünüyor insan, izlemeye başladıktan 10 saniye sonra...
deney ilginç olmasına ilginç ama ben bu deneyin bilim aşkıyla başladığına pek inanmıyorum. ya da şüpheleniyorum diyelim. thomas parnell, böyle bir deney başlatarak, ömrü boyunca devam eden ve kimsenin cart curt edemeyeceği (bilim sonuçta!) bir bahane alanı yaratmış. canı bir şey yapmak istemediğinde, bir yere davetli ve gitmek istemiyor diyelim, "abi gelemem, deneye bakmam gerek" deyip işin içinden sıyrılıyordu bence!


*ekşi sözlük
-wikipedia - pitch drop experiment
-physics.uq.edu.au/physics_museum/pitchdrop.shtml
-livescience.com
-atlasobscura.com
-popsci.com